farming tips: खराब हवामानात तुमची पिके कशी वाचवायची, ‘या’ पाच महत्त्वाच्या टिप्स

मार्च महिन्यातील कडक उन्हाने सर्वत्र उष्णता वाढली आहे. त्यातच एप्रिलच्या पहिल्या आठवड्यात हवामान विभागाने अवकाळी पावसाची शक्यता वर्तविली आहे. या काळात रब्बी हंगामातील पिके काढणीस तयार आहेत, तर उन्हाळी हंगामातील पिके चांगल्या वाढीच्या टप्प्यात आहेत. अशा वेळी अवकाळी पाऊस झाल्यास मोठे नुकसान होऊ शकते. हे नुकसान टाळण्यासाठी शेतकऱ्यांनी काही महत्त्वाच्या उपाययोजना करणे आवश्यक आहे.

पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी महत्त्वाचे उपाय

१. ताडपत्रीचा वापर करा
पावसापासून स्वतःचे संरक्षण करण्यासाठी छत्री वापरली जाते, त्याचप्रमाणे पिकांचे रक्षण करण्यासाठी ताडपत्री किंवा प्लास्टिक कव्हरचा वापर करता येतो. हे कव्हर पिकांना वादळ, गारपीट, दंव आणि मुसळधार पावसापासून वाचवते. तसेच पॉली टनेल किंवा प्लास्टिक शीटचा वापर करून कीटक आणि कडक उन्हापासून संरक्षण करता येते.farming tips

२. मल्चिंग तंत्राचा अवलंब करा
उष्णतेच्या लाटेमुळे पिके जळू शकतात, त्यामुळे जमिनीतील ओलावा टिकवण्यासाठी मल्चिंग तंत्राचा वापर करावा. यासाठी पेंढा, कोरडी पाने किंवा प्लास्टिक मल्चिंग शीटचा वापर केला जातो. हे तंत्र जमिनीतील आर्द्रता टिकवून ठेवते तसेच तण वाढण्यास प्रतिबंध करते.

३. पाणी व्यवस्थापन करा
उन्हाळ्यात पाणी कमी प्रमाणात उपलब्ध असल्याने ठिबक सिंचन पद्धतीचा अवलंब करावा. यामुळे पिकांना आवश्यकतेनुसार पाणी मिळते आणि नासाडी टाळता येते. तसेच, अवकाळी पावसाच्या पाण्याचा निचरा होण्यासाठी योग्य ड्रेनेज सिस्टिम असावी. शक्य असल्यास, पावसाचे पाणी साठवण्याची व्यवस्था करून ते शेतीसाठी वापरता येईल याची खात्री करावी.

४. हवामान अपडेट्स लक्षात ठेवा
हवामानाचा अंदाज घेत शेतीचे नियोजन करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या मदतीने हवामान बदलांची माहिती मिळवून योग्य वेळी योग्य कृती करावी. आजच्या काळात हवामान अनुकूल, दुष्काळ प्रतिरोधक, कीटक प्रतिरोधक आणि उष्णतेच्या लाटेपासून संरक्षण करणारी बियाणे उपलब्ध आहेत. अशा बियाण्यांचा वापर केल्यास हवामान बदलांमुळे होणारे नुकसान टाळता येते.

५. पीक विमा योजनेचा लाभ घ्या
अवकाळी पाऊस, वादळ किंवा गारपिटीमुळे पिकांचे नुकसान झाल्यास आर्थिक मदतीसाठी पीक विमा योजना उपयुक्त ठरते. शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घेऊन विमा कंपन्यांकडे नुकसान भरपाईसाठी दावा करावा. योग्य वेळेत विमा घेतल्यास भविष्यातील संभाव्य नुकसान कमी करता येऊ शकते.farming tips

हवामान बदलांचा शेतीवर मोठा परिणाम होत असतो. शेतकऱ्यांनी योग्य वेळी खबरदारी घेऊन संभाव्य नुकसान टाळण्यासाठी वरील उपाययोजना कराव्यात. आधुनिक तंत्रज्ञान आणि शासनाच्या विविध योजनांचा लाभ घेऊन शेती अधिक सुरक्षित आणि फायदेशीर बनविता येईल.