kanda-bhav: अवकाळी पावसामुळे कांदा पिकाचे मोठे नुकसान; बाजारभाव वाढण्याची शक्यता?
अवकाळी पावसाने शेतकऱ्यांच्या कांदा पिकाचे मोठे नुकसान केले आहे. या पावसामुळे कांदा खराब झाल्याने शेतकऱ्यांना मोठ्या आर्थिक नुकसानीला सामोरे जावे लागत आहे. सध्या कांद्याचे बाजारभावही समाधानकारक नाहीत. घोडेगाव (ता. नेवासा) येथील उपबाजारात कांद्याला केवळ ८०० ते ११०० रुपये प्रति क्विंटल असा भाव मिळत आहे, जो उत्पादन खर्चाच्या तुलनेत अत्यंत कमी आहे.
अवकाळी पावसाचा प्रभाव
अनेक ठिकाणी वादळासह गारपीट आणि अवकाळी पावसामुळे गहू, बाजरी, केळी आणि कांदा पिकांचे मोठे नुकसान झाले आहे. कांदा भिजल्याने त्याची प्रत खराब झाली आहे. कांदा योग्य प्रकारे साठवण्याची सुविधा नसल्याने अनेक शेतकरी कांदा त्वरित विक्रीस काढत आहेत. परिणामी, बाजारात कांद्याची मोठ्या प्रमाणावर आवक होत आहे आणि त्यामुळे भाव कमी होत आहेत.kanda-bhav
कांद्याच्या साठवणुकीतील अडचणी
सध्या कांद्याची मोठ्या प्रमाणावर आवक होत आहे, मात्र अपेक्षित भाव न मिळाल्याने अनेक शेतकरी कांदा चाळीत ठेवण्याला प्राधान्य देत आहेत. कांदा दीर्घकाळ टिकवण्यासाठी योग्य साठवणूक सुविधा असणे आवश्यक आहे. मात्र, सर्व शेतकऱ्यांकडे आधुनिक साठवणूक सुविधा उपलब्ध नाहीत. त्यामुळे कांदा खराब होण्याचा धोका वाढतो आणि शेतकऱ्यांना कमी दरात विक्री करावी लागते.kanda-bhav
बाजारातील स्थिती
शनिवारी (ता. ५) घोडेगाव कांदा उपबाजारात कांद्याला सरासरी ८०० ते ११०० रुपये प्रति क्विंटल दर मिळाला. तर उच्च दर्जाच्या कांद्याला १३०० ते १४०० रुपये दर मिळाला. मात्र, हा दर शेतकऱ्यांच्या उत्पादन खर्चाच्या तुलनेत कमी आहे. बाजारात यंदा कांद्याची आवक अत्यंत कमी झाली आहे. यंदा बाजारात केवळ ८२०० गोण्यांची नोंद झाली, जी गेल्या १५ वर्षांतील सर्वात कमी आवक मानली जात आहे.
कांदा बाजारभाव वाढणार का?
गेल्या काही वर्षांत कांद्याला वर्षभरातील काही काळ चांगला दर मिळतो. त्यामुळे अनेक शेतकरी साठवणुकीला प्राधान्य देतात आणि योग्य भाव मिळाल्यावर विक्री करतात. सध्या बाजारात कांद्याची आवक तुलनेने कमी झाल्याने पुढील काही आठवड्यांत कांद्याचे दर वाढण्याची शक्यता आहे. याशिवाय, अवकाळी पावसामुळे उत्पादन घटल्यास भाव आणखी वाढू शकतो.
शेतकऱ्यांसाठी उपाययोजना
1. साठवणुकीवर भर – कांदा साठवण्यासाठी योग्य सुविधा निर्माण करणे महत्त्वाचे आहे. शेतकऱ्यांनी आधुनिक कांदा चाळी आणि कोल्ड स्टोरेजचा उपयोग करावा.
2. सरकारकडून मदतीची मागणी – कांदा शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चाच्या तुलनेत योग्य भाव मिळावा यासाठी सरकारने मदत करावी.
3. संशोधित पीक पद्धती – बदलत्या हवामानाच्या पार्श्वभूमीवर कांदा उत्पादनासाठी नवीन तंत्रज्ञानाचा अवलंब करावा.
4. मार्केटिंग आणि निर्यात धोरण – कांद्याच्या निर्यातीस चालना मिळाल्यास स्थानिक बाजारातील दर सुधारू शकतात.
अवकाळी पावसामुळे कांदा शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले आहे. त्यातच बाजारभाव समाधानकारक नसल्याने शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती अधिकच बिकट झाली आहे. सध्याची परिस्थिती पाहता, कांद्याच्या दरात हळूहळू वाढ होण्याची शक्यता आहे. मात्र, यासाठी शेतकऱ्यांनी योग्य साठवणुकीवर भर द्यावा आणि सरकारने योग्य उपाययोजना करणे आवश्यक आहे.
हे पण वाचा : खराब हवामानात तुमची पिके कशी वाचवायची, ‘या’ पाच महत्त्वाच्या टिप्स
