karadai-vaan: देशपातळीवर मान्यता मिळालेल्या करडईच्या दोन नव्या वाणांची सविस्तर माहिती जाणून घ्या!
भारतामध्ये तेलबियांपैकी करडई (Safflower) हे एक महत्त्वाचे पिक मानले जाते. कमी पावसाच्या भागात देखील चांगले उत्पादन देणारे करडई पीक शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरते. याच पार्श्वभूमीवर परभणी येथील वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ (VNMKV) अंतर्गत कार्यरत असलेल्या अखिल भारतीय समन्वित करडई संशोधन प्रकल्प विभागाने करडई संशोधन क्षेत्रात मोठे यश मिळवले आहे.
या विद्यापीठाने विकसित केलेल्या दोन नव्या करडई वाणांना केंद्र सरकारच्या केंद्रीय पीक गुणवत्ता, वाण अधिसूचना व प्रसारण समितीच्या ९३ व्या बैठकीत देशपातळीवर मान्यता देण्यात आली आहे. या वाणांची नावे आहेत:
1. पीबीएनएस १५४ (Parbhani Suvarna)
2. पीबीएनएस १८४
या वाणांचा विकास कोणाच्या मार्गदर्शनाखाली झाला?
या वाणांच्या यशस्वी विकासामध्ये डॉ. एस. बी. घुगे, डॉ. आर. आर. धुतमल, तसेच प्रकल्पाशी संबंधित वैज्ञानिक व तांत्रिक कर्मचाऱ्यांचे मोलाचे योगदान आहे. त्यांनी करडई उत्पादनाच्या क्षेत्रात संशोधन करून अशा प्रकारची वाणं विकसित केली, जी कमी कालावधीत अधिक उत्पादन देतात आणि आर्थिकदृष्ट्या शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरतात.
१. पीबीएनएस १५४ (परभणी सुवर्णा) – मुख्य वैशिष्ट्ये
• परिपक्वता कालावधी: १२४ ते १२६ दिवस
• तेलाचे प्रमाण: सुमारे ३०.९०%
• उत्पादन क्षमता: चांगल्या शेती व्यवस्थापनात चांगले उत्पादन मिळते
• बाजारातील मागणी: या वाणाला उच्च तेलप्रमाणामुळे बाजारात अधिक मागणी आहे.
• शिफारस क्षेत्र: महाराष्ट्र, कर्नाटक, आंध्रप्रदेश आणि तेलंगणा
हे वाण मध्यम कालावधीत परिपक्व होत असल्यामुळे रब्बी हंगामासाठी अत्यंत योग्य ठरते. यामध्ये तेलाचे प्रमाण जास्त असल्यामुळे तेल गिरण्यांमध्ये याची बाजारमूल्यही चांगली मिळते.karadai-vaan
२. पीबीएनएस १८४ – मुख्य वैशिष्ट्ये
• कोरडवाहू क्षेत्रात उत्पादन: १२-१५ क्विंटल/हेक्टर
• बागायती क्षेत्रात उत्पादन: १८-२० क्विंटल/हेक्टर
• शिफारस झोन-२ साठी: इतर राज्यांमध्येही लागवडीसाठी मान्यता मिळालेली आहे
• ताण सहनशक्ती: या वाणात कोरडवाहू परिस्थितीशी झगडण्याची क्षमता अधिक आहे
हे वाण पाण्याच्या कमतरतेमध्येही चांगले उत्पादन देते. त्यामुळे कोरडवाहू भागातील शेतकऱ्यांसाठी हा एक उत्तम पर्याय ठरतो.
या वाणांची लागवड कुठे करता येईल?
या वाणांना महाराष्ट्र, कर्नाटक, आंध्रप्रदेश आणि तेलंगणा या राज्यांमध्ये लागवडीसाठी अधिकृत मान्यता मिळालेली आहे. विशेषतः पीबीएनएस १८४ वाणाला झोन-२ अंतर्गत इतर प्रमुख करडई उत्पादक राज्यांमध्येही लागवडीसाठी शिफारस करण्यात आली आहे.
शेतकऱ्यांसाठी फायदे काय?
• उच्च उत्पादन क्षमता
• तेलाचे जास्त प्रमाण
• जलद परिपक्वता कालावधी
• कोरडवाहू आणि बागायती दोन्ही क्षेत्रांसाठी योग्य
• बाजारपेठेत चांगली मागणी
करडई उत्पादनात नवे तंत्रज्ञान आणि सुधारीत वाणांची गरज होतीच आणि त्यात परभणी विद्यापीठाचे हे योगदान अत्यंत महत्त्वाचे आहे. पीबीएनएस १५४ आणि पीबीएनएस १८४ या वाणांनी शेतकऱ्यांना अधिक उत्पादन व जास्त नफा मिळवून देण्याचा मार्ग मोकळा केला आहे. या वाणांची वेळेत लागवड करून शेतकरी त्यांच्या उत्पन्नात निश्चितच वाढ करू शकतात.karadai-vaan
हे पण वाचा : रोगप्रतिकारशक्ती वाढविणारी आरोग्यदायी स्ट्रॉबेरी: जाणून घ्या तिचे गुणकारी फायदे
