प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना – 3 ऑगस्ट 2025 अपडेट
pm kisan samman nidhi : प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी (PM-KISAN) ही योजना फेब्रुवारी 2019 मध्ये सुरू करण्यात आली. या योजने अंतर्गत, पात्र शेतकरी कुटुंबांना दरवर्षी ₹6,000 मिळतात, जी ₹2,000 च्या तीन हप्त्यांमध्ये थेट बँक खात्यात (DBT) जमा केली जाते.
🔸 20 वा हप्ता जाहीर – ऑगस्ट 2025
दि. 2 ऑगस्ट 2025 रोजी, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी या योजनेचा २० वा हप्ता जाहीर केला. यावेळी देशातील 9.7 कोटी शेतकऱ्यांच्या खात्यात ₹20,500 कोटी जमा करण्यात आले. हा कार्यक्रम वाराणसी (पंतप्रधानांचा मतदारसंघ) येथे पार पडला.
त्याचवेळी त्यांनी ₹2,200 कोटींच्या 52 विकास प्रकल्पांचे उद्घाटनही केले.
🔸 योजना अंतर्गत आतापर्यंतची कामगिरी
- योजनेच्या सुरुवातीपासून आजवर ₹3.7 लाख कोटींचा निधी 19 हप्त्यांतून वितरित करण्यात आला आहे.
- नव्याने केलेल्या अभियानांतर्गत, 1 कोटीहून अधिक नवीन शेतकरी लाभार्थी म्हणून समाविष्ट झाले आहेत.
- Viksit Bharat Sankalp Yatra आणि जून 2024 मध्ये विशेष मोहिमा राबवून नोंदणी वाढवण्यात आली.
🔸 पात्रता निकष
PM-KISAN योजनेसाठी पात्र ठरण्यासाठी खालील अटी लागू होतात:
- शेतकऱ्याच्या नावावर शेती असलेली जमीन असावी.
- प्राप्तिकर भरलेला नसेल.
- सरकारी कर्मचारी, ₹10,000 पेक्षा जास्त पेन्शनधारक, संस्था किंवा कंपन्या पात्र नाहीत.
- अद्ययावत e-KYC, आधार लिंक बँक खाते, फार्मर ID, आणि जमिनीची डिजिटल पडताळणी आवश्यक आहे.
टीप: 20 व्या हप्त्यासाठी “फार्मर ID” अनिवार्य नव्हता, पण पुढील हप्त्यांसाठी हे अनिवार्य करण्यात आले आहे.
🔸 e-KYC आणि फार्मर ID चे महत्त्व
e-KYC केल्याशिवाय हप्ता जमा होत नाही. “फार्मर ID” नोंदवलेली नसल्यास पुढील हप्त्यातून शेतकरी वंचित राहू शकतो.
बिहारसारख्या राज्यात अजूनही अनेक शेतकऱ्यांनी फार्मर ID सादर केलेले नाहीत, त्यामुळे सरकारने वेळेत नोंदणी पूर्ण करण्याचे आवाहन केले आहे.
🔸 तुमचा हप्ता आला का? – स्टेटस तपासण्याची प्रक्रिया
- अधिकृत वेबसाईट pmkisan.gov.in ला भेट द्या.
- “Farmer’s Corner” मध्ये “Beneficiary Status” वर क्लिक करा.
- आधार क्रमांक, बँक खाते किंवा मोबाइल नंबर टाकून माहिती मिळवा.
- राज्य, जिल्हा, तालुका आणि गाव निवडून तपशील पाहू शकता.
🔸 फसवणूक आणि सावधगिरी
सरकारने वारंवार इशारा दिला आहे की, बनावट वेबसाइट, फेक SMS, लिंकवर क्लिक करू नका.
फक्त अधिकृत वेबसाईट किंवा मोबाईल अॅप वापरा.
🔸 पुढील हप्ता (21 वा हप्ता)
- 21 वा हप्ता ऑक्टोबर 2025 मध्ये अपेक्षित आहे.
- त्याआधी e-KYC, फार्मर ID, आधार लिंक, बँक खाते व जमिनीची माहिती पूर्ण करणे गरजेचे आहे.
🔸 कृषीमंत्री यांचे वक्तव्य
केंद्रीय कृषी मंत्री शिवराजसिंह चौहान यांनी सांगितले की, पीएम किसान योजना ही शेतकऱ्यांसाठी थेट आर्थिक मदत देणारी प्रभावी योजना आहे.
त्यांनी खतांच्या काळाबाजाराविरुद्ध कठोर कारवाई करण्याचा इशाराही दिला आणि ‘व्होकल फॉर लोकल’ उपक्रमाचे समर्थन केले.
🔸 असम राज्यातील स्थिती
असममध्ये 20.31 लाख शेतकऱ्यांना ₹422 कोटींचा लाभ 20 व्या हप्त्याच्या माध्यमातून देण्यात आला.
🔸 अडचणी आणि टीका
- अनेक अपात्र व्यक्तींनी योजनेचा गैरवापर केला आहे – सुमारे ₹400 कोटी परत मागवण्यात आले.
- भाडेकरू शेतकरी योजनेतून अजूनही वगळले गेले आहेत.
- 2022 मध्ये ₹68,000 कोटीचा अर्थसंकल्प होता, जो कमी होऊन 2025 मध्ये ₹60,000 कोटींवर आला आहे.
🔸 तांत्रिक सुविधा व सुधारणा
- PM-KISAN मोबाईल अॅप
- चेहरा ओळखून e-KYC
- ‘किसान ई-मित्र’ चॅटबॉट
- PFMS, UIDAI, बँक, आणि इतर प्रणालीशी थेट जोडणी
🔸 शेतकऱ्यांनी काय करावे?
✅ बँक खात्यात हप्ता आला का ते तपासा
✅ e-KYC, फार्मर ID आणि आधार लिंकिंग पूर्ण करा
✅ जमिनीची नोंदणी डिजिटल स्वरूपात दुरुस्त करा
✅ फक्त अधिकृत वेबसाईट आणि मोबाईल अॅपच वापरा
संक्षिप्त माहिती (तक्ता)
मुद्दा | माहिती (3 ऑगस्ट 2025 पर्यंत) |
---|---|
अलीकडील हप्ता | 20 वा – ₹2,000 हप्ता, 2 ऑगस्ट 2025 रोजी जमा |
लाभार्थी संख्या | 9.7 कोटी शेतकरी |
एकूण वितरित रक्कम | सुमारे ₹3.7 लाख कोटी |
पात्रता अटी | जमीनदार शेतकरी, e-KYC, आधार, फार्मर ID अनिवार्य |
पुढील हप्ता अपेक्षित | ऑक्टोबर 2025 |
महत्त्वाची सूचना | फसवणूक टाळा, अधिकृत पोर्टलच वापरा |
pm kisan samman nidhi प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी ही योजना आजही शेतकऱ्यांसाठी एक आर्थिक आधारस्तंभ आहे. 3 ऑगस्ट 2025 पर्यंत 20 हप्ते वितरित झाले आहेत. आता शेतकऱ्यांसाठी महत्वाचे आहे की, ते वेळेत e-KYC, फार्मर ID आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे अद्ययावत ठेवून पुढील हप्त्यासाठी पात्र राहावेत.