vel-sukne: भाजीपाल्याच्या वेलींना सुकवणाऱ्या कारणांचा शोध आणि उपाय – वाचा सविस्तर
वेल सुकणे – शेतकऱ्यांसमोर एक सामान्य पण गंभीर समस्या
vel-sukne: वेलवर्गीय भाजीपाला पीक म्हणजे दुधी, कारले, दोडका, भोपळा, टोमॅटो, काकडी इत्यादी. या पिकांची वेल सुकणे ही समस्या अनेक शेतकऱ्यांना भेडसावत असते. पानं पिवळी पडणे, वेलीत जीव न राहणे, वाढ थांबणे आणि उत्पादनात घट येणे हे या समस्येचे लक्षणे आहेत.
वेल सुकण्याची प्रमुख कारणे
१. पाण्याचे असमतोल व्यवस्थापन
• जास्त पाणी दिल्यास मुळे कुजतात आणि वेल सुकते.
• कमी पाणी दिल्यास वेली निर्जीव होतात आणि वाढ थांबते.
२. असंतुलित खत व्यवस्थापन
• खताचा अभाव वेलीची वाढ खुंटवतो.
• अधिक खत दिल्यास मुळे जळतात आणि वेल सुकते.
३. रोग आणि कीड प्रादुर्भाव
• मर रोग (Fusarium Wilt) : वाढीच्या संवेदनशील अवस्थेत बुरशीचा प्रादुर्भाव होतो.
• भुरी रोग आणि पाचोळा रोग : पाने पिवळी होऊन वाळतात आणि वेल सुकते.
४. हवामानाचा ताण
• जास्त किंवा कमी तापमान वेलींना ताण देते.
• अपुरा सूर्यप्रकाश वेलीच्या आरोग्यावर परिणाम करतो.
सुकू नये म्हणून काय कराल?
१. योग्य पाणी व्यवस्थापन
• सकाळी किंवा संध्याकाळी पाणी द्यावे.
• पाण्याचा थेंब सिंचन पद्धत वापरल्यास मुळे टिकून राहतात.
२. संतुलित खत वापर
• माती परीक्षण करूनच खतांचे योग्य प्रमाण वापरावे.
• जैविक खतांचा वापर वाढवावा.
३. मर रोगावर उपाय
• कार्बेंडाझिम (५० WP) किंवा थायोफेनेट मिथाईल (७० WP) – १ ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून,
• प्रति झाड ५०–१०० मिली द्रावणाची आळवणी (drenching) करावी.
४. रोगप्रतिकारक वाणांची निवड
• बुरशीजन्य रोगांना प्रतिकार करणाऱ्या वाणांची लागवड करावी.
५. सूर्यप्रकाश व हवामानाचे निरीक्षण
• पिकांना पुरेसा प्रकाश मिळेल याची खात्री करावी.
• अचानक हवामान बदलासाठी पूर्वतयारी ठेवावी.
वेलवर्गीय भाजीपाल्याच्या वेल सुकणे ही अज्ञानामुळे किंवा दुर्लक्षामुळे वाढणारी समस्या आहे. योग्य निरीक्षण, संतुलित व्यवस्थापन आणि वेळेवर उपाय केल्यास उत्पादनात घट न होता चांगला नफा मिळवता येतो. vel-sukne
हे पण वाचा : पिकांचं संरक्षण क्रॉप कव्हरने करा: 60% उन्हापासून बचाव, जाणून घ्या सविस्तर माहिती
